طوفان جاهلیت
به نام خدا
طوفان جاهلیت:
جاهلیت شاخصه اصلی اعراب قبل از اسلام بود. اما اسلام به اعراب قدرت فکر واندیشه داد و به ایشان عزت بخشید. جاهلیت و تفاخر های آن در تاریخ زبانزد است. قرآن کریم از زمان جاهلیت به جاهلیت اولی یعنی جاهلیت اولیه سخن می گوید بنابر این جاهلیت زمانی باز خواهد گشت .
در تفسیر نمونه گفتارى پيرامون جاهليت اولى آمده است که در زیر میخوانیم:
(قرآن كريم روزگار” عرب قبل از اسلام و متصل به ظهور اسلام را روزگار” جاهليت” ناميده و اين نامگذارى علتى جز اين نداشته است كه اشاره كند به اينكه حاكم در زندگى عرب آن روز، تنها و تنها جهل بوده، نه علم و در تمامى امورشان باطل و سفاهت بر آنان مسلط بوده است نه حق و استدلال.
عرب جاهليت به طورى كه قرآن كريم حكايت مى كند چنين وصفى داشتند كه:
” يَظُنُّونَ بِاللَّهِ غَيْرَ الْحَقِّ ظَنَّ الْجاهِلِيَّةِ” «1»،” أَ فَحُكْمَ الْجاهِلِيَّةِ يَبْغُونَ” «2»،” إِذْ جَعَلَ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي قُلُوبِهِمُ الْحَمِيَّةَ حَمِيَّةَ الْجاهِلِيَّةِ” «3»،” .
[اوضاع اجتماعى و وضع حكومت در ميان عرب دوران جاهليت]
عرب در آن ايام در سمت جنوب، مجاور با حبشه بود كه مذهب نصرانيت داشتند و در سمت مغرب، مجاور بود با امپراطورى روم كه او نيز نصرانى بود و در شمالش مجاور بود با امپراطورى فرس كه مذهب مجوس داشت و در غير اين چند سمت عرب هند و مصر قرار داشت كه داراى كيش و ثنيت بودند و در داخل سرزمينشان طوايفى از يهود بودند و خود عرب داراى كيش و ثنيت بود و بيشترشان زندگى قبيله اى داشتند و همه اينها كه گفته شد، يك اجتماع صحرايى و تاثير پذير برايشان پديد آورده بود، اجتماعى كه هم از رسوم يهوديت در آن ديده مىشد و هم از رسوم نصرانيت و مجوسيت، و در عين حال مردمى سر مست از جهالت خود بودند، هم چنان كه قرآن كريم در باره آنان فرموده:” وَ إِنْ تُطِعْ أَكْثَرَ مَنْ فِي الْأَرْضِ يُضِلُّوكَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ، إِنْ يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَ إِنْ هُمْ إِلَّا يَخْرُصُونَ” «4».
از اين جهت كه بگذريم عشاير عرب كه مردمى صحرانشين بودند علاوه بر زندگى پستى كه داشتند، اساس زندگى اقتصاديشان را جنگ و غارت تشكيل مى داد، ناگهان اين قبيله بر سر آن قبيله مى تاخت و دار و ندار او را مى ربود و به مال و عرض او تجاوز مى كرد، در نتيجه امنيتى و امانتى و سلمى و سلامتى در بين آنان وجود نداشت، منافع از آن كسى بود كه زورش بيشتر بود و قدرت و سلطنت هم از آن كسى كه آن را به دست مى آورد.
اما در میان مردان عرب، فضيلت و برترى در خونريزى و حميت جاهلية و كبر و غرور و پيروى ستمگران و از بين بردن حقوق مظلومان و دشمنى و ستيز با ديگران و قمار، شراب، زنا، خوردن ميته، خون و خرماى گنديده و فاسد بود.«5»)
جاهليّتِ اولى نشان دهندهى ظهور جاهليّت اخرى است كه ما امروز شاهد آنيم. در حديث نيز آمده است: «ستكون الجاهلية الاخرى» «6» به زودى جاهليّت ديگرى فرا مىرسد.
اگر در جاهليّت آن روز قتل و آدم كشى وجود داشت، امروز در جنگی بزرگ و جهانى كشتارهاى ميليونى انجام مىگيرد. بدون اینکه از کیش یا مرام آنها پرسیده شود. ویا معلوم شود که فرد قصد جنگ دارد ویا طفلی بیمار بیش نیست. در جاهليّت آن روز مدرسه نبود و جنايت انجام مى گرفت، امروز با وجود هزاران دانشگاه، مهمترين حقوق انسانها پايمال مىشود.حق حیات،حق دموکراسی،حق دینداری و…
جاهلیت آل سعود و علمای وهابی امروزه از فتاوا و اعمال آنها معلوم است. وقتی قدرت و ثروت در دست جاهل باشد جز به جهل عمل نخواهد کرد و آن زمان است که جاهلیت طوفان به پا می کند.
__________________________________________________
(1) در باره خداى تعالى آنچه مىپنداشتند غير حق و پندارى جاهلانه بود.” سوره آل عمران، آيه 154″.
(2) آيا هنوز پندارهاى جاهليت را دنبال مىكنند.” سوره مائده، آيه 50″.
(3) چون آنها كافر شدند در دلهاى خود دچار حميت بودند، حميت جاهليه.” سوره فتح، آيه 26″
(4) و اگر از بيشتر ساكنان اين سرزمين اطاعت كنى، تو را از راه خدا گمراه خواهند كرد چون غير از پندار را متابعت نمىكنند و دركى جز انديشه باطل و دروغ چيزى ندارند.” سوره انعام آيه 116″
(5)ترجمه تفسير الميزان، ج4، ص: 241
(6)تفسیر نور الثقلین
